ÖN YARGI

Bakış Açısı

Acaba nereden ve nasıl geldiğinin farkında mısın? Veya oturup bir kez düşünmeye fırsatın oldu mu? Bu ön yargın neden? Neden peşin hükümle karar vermeyi tercih ediyorsun? Neden tanımadan bilmeden peşin fikirler üretiyorsun? Bende senin gibi bir insanım. Ve bir insan olduğumun farkında olarak yaşıyorum. Peki ya sen?

Toplumları yozlaştıran, insanları birbirine düşüren en kötü alışkanlık aslında ön yargıdan başka bir şey değil. O kadar yıkıcı ve kalıcı hasarlar verir ki; çoğu zaman tamiri bile mümkün olmaz.  İnsanoğlu neden böyle bir yolu seçer açıkçası yıllardır merak ettim. Edindiğim bilgiler, araştırmalar ve asırlık çınar denilecek insanlardan öğrendiğim tecrübeler neticesinde çıkardığım sonuç mu? Basit insanlar ön yargılarıyla, kaliteli insanlar ise farkındalıklarıyla yaşar.

Ön yargı ne demek

Bir kimse veya bir şeyle ilgili olarak belirli şart, olay ve görüntülere dayanarak önceden edinilmiş olumlu veya olumsuz yargı, peşin yargı, peşin hüküm, peşin fikir (Kaynak: T.D.K Türkçe Sözlük )

Genel olarak bir kimse veya bir şeyle ilgili olarak belirli şart, olay ve görüntülere dayanarak denilen kısım toplumumuzda maalesef olumsuz yönleriyle ele alınmakta. Bu konudan yola çıkarak insanlar hakkında peşin hükümlü kararlar vermekte. Olayı bir örnekle açıklamak istiyorum.  Örneğin çalışma hayatım dolayısıyla gezdiğim gördüğüm birçok il ve tanıştığım insan oldu. Konuşma aralarında çoğu zaman şahit olduğum o manidar cümle çoğunlukla beni üzmüştür.  "A şehrinin insanları mı? Aman aman o şehirden adam çıkmaz. O şehrin insanına ne gelin verilir, ne damat alınır. A şehrinin insanları mı? Aman onlarla ticaret filan yapılmaz. Bunların tamamı böyle… v.b" cümlelerine çoğu zaman sizlerde şahit olmuşsunuzdur.

Sormak istiyorum böyle ön yargılı, peşin hükümlü karar veren insanlara… Bir elindeki beş parmağın beşi dahi bir değilken; sen nasıl oluyor da bir hatası veya kusuru dolayısıyla o insandan yola çıkarak onun ait olduğu topluğun tamamı için bir peşin hüküm içine girebiliyorsun. Hangi güç ve irade senin böyle peşin hükümler vermene müsaade ediyor.  

Aslında böyle konuşmalar içinde olan insanların ne kadar basit, aciz ve kalitesiz insanlar olduğunu gördükçe üzülüyorum. Netice itibarıyla bu insanlarda bir aileye mensup ve o aile içinden de yaşayan diğer(bilhassa küçük ve genç) bireyler bu tarz konuşmaları devamlı bir şekilde duydukça zihinlerinde bir ön yargı, bir peşin hüküm oluşacak. Zaman içerisinde toplumsal ve soysal hayata adaptasyon sürecine giren bir genç zihninde oluşan ön yargı ve peşin hüküm zincirini kırmadığı sürece;  ne kadar eğitim alırsa alsın, ne kadar kariyer sahibi olursa olsun… Basit, aciz ve kalitesiz bir insan olmaktan öteye gidemeyecektir.

Halbuki gördüğü duyduğu veya öğrendiği ön yargıları, peşin hükümleri kırıp olaylara farklı bir bakış açısı getiren insan her yerde kalitesini gösterir. Her yerde farkındalık yaratmayı başarır. Yaşamayı ve yaşadığı hayattan lezzet almayı bilir. İnsanlara ve olaylara bakış açısını daha gerçekçi ve pozitif temeller üzerine yorumlar.

Peki, hayatında ön yargı yaşayan ne kazanır? Ön yargısız yaşayan ne kaybeder? Cevap basit kazandığını düşünenler elbet bir gün kaybeder. Kaybettiğini düşünenler elbet bir gün kazanır. O yüzden yaşadığımız hayatta azıcık da olsa aklıselim ile hareket edip, ön yargılarımızı bir kenara bırakabilmeyi başarabilmeliyiz.   

Doktor Hayat  / 2007 Bakış Açısı

Sonraki Kayıt Önceki Kayıt